دومین برنامه از نشست‌های تخصصی هفته پژوهش و فناوری سال 1401 پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد با عنوان «مساله زن در ایران: ساخت زنانگی در هویت سه‌گانه ایرانی، اسلامی تجددغربی» توسط دکتر علی باغدار دلگشا، کارشناس پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در روز شنبه 26 آذر 1401 به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
دکتر باغدار دلگشا در این نشست با نگاهی تاریخی – جامعه‌شناختی به بررسی مساله زن در ایران معاصر پرداخت و اصطلاحات مساله، ساخت و هویت را تعریف نمود و گفت: قانون و قانون‌خواهی نخستین مساله و ایده‌پنداریِ جامعۀ ایران است که از میانه دوره ناصری در زمانه قاجار، جامعه ایران درگیر آن بوده است.
وی افزود: نگرش‌های موجود در مصر نقش اساسی در انگاره حقوق زن در ایران دورۀ قاجار داشته است.
کارشناس پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به سبک داستان‌نویسی انتقادی - اجتماعی در این دوران، گفت: در سال‌های اواخر قاجار و دوره پهلوی اول مهم‌ترین موضوع تغییر و چرخش سبک زندگی است.
وی افزود: با توجه به رویکردهای تاریخی و تحلیل منابع دوره سال 1285 تا 1401 در خصوص خیزش‌های مربوط به زنان در ایران معاصر می‌توان گفت که در دوران نخست توجه به الگوهای مقایسه در قالب هویت دینی مورد توجه جامعه بوده اما در بیشتر دوره‌ها نیز الگوهای غربی سرآمد توجه بوده‌است.
دکتر باغدار دلگشا ساخت زنانگی در دوران پهلوی اول را به صورت دخالت آمرانۀ دولت عنوان کرد و گفت: این ساخت در دورۀ پهلوی دوم در قالب نمادگرایی و نگاه شبه کالایی و در دوران انقلاب اسلامی در قالب مشارکت زنان در مسائل اجتماعی رخ داده است.
وی افزود: دوران دفاع مقدس تنها دوره زمانی است که ساخت زنانگی به صورت بسیار محوری بر پایه هویت دینی شکل گرفته است.
وی در انتهای نشست عمدۀ تحولات اجتماعی مرتبط با مسائل زنان در ایران معاصر را تلاشی برای بازشناسی هویت جنسیتی عنوان کرد که مهم‌ترین مدل مواجه با آن ساخت زنانگی بر پایۀ الگوی زن با تأکید بر هویت ایرانی – اسلامی معرفی گردید.
وبینار برگزارشده در نشانی الکترونیکی زیر قابل دسترس پژوهش‌گران است:
https://vroom.um.ac.ir/pb6td81cl7db