دوازدهمین برنامه از نشست‌های تخصصی هفته پژوهش و فناوری سال 1401 با عنوان «جایگاه دروس اندیشه‌ای در نظام آموزشی اقتصاد» توسط دکتر وحید ارشدی، معاون و عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در روز چهار‌شنبه 30 آذر 1401 به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
دکتر ارشدی در این نشست با اشاره به تغییراتی که در نظام آموزشی اقتصاد اعمال شده است، گفت: هدف این تغییرات این بود که دانشجوی اقتصاد ایفای نقش بیشتری داشته باشد، اما نسبت دروس تدوین شده جدید با هم دقیقاً مشخص نیست و احساس می شود در همین دروس اضافه شده نیز نقص وجود دارد.
وی افزود: خروجی این سیستم دانشجوی تکنیک محور است و نه دانشجویی که تحلیل‌گر مسائل اقتصادی است. به عبارتی ابزار هدف شده است. ساختارهای درسی اقتصاد نشان می‌دهد که ضریب دروسی مثل اقتصاد کلان و اقتصاد خرد زیاد است اما دروسی که ناظر به حل مسائل اجتماعی است جزو دروس اختیاری است.
وی جای دروسی مانند فلسفه اقتصاد، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، منطق و ... را در رشته اقتصاد خالی دانست و گفت: این دروس و حوزه‌ها می‌تواند به دانشجوی اقتصاد برای تحلیل واقعی‌تر از جامعه کمک کند.
وی افزود: یک بخش دیگر مساله، معطوف به اساتید این دروس است. اگر چنین دروسی از جمله جامعه‌شناسی و فلسفه در رشته اقتصاد وجود داشت، آیا این دروس را باید شخصی تدریس کند که صرفاً متخصص جامعه‌شناسی یا فلسفه است یا باید از مدرسانی استفاده کرد که اقتصاد خوانده است و نسبت اقتصاد را با مثلاً جامعه شناسی فهمیده است. مشخصاً اگر متخصص محض جامعه‌شناسی درس جامعه‌شناسی اقتصادی را تدریس کند، نمی‌تواند نسبتی بین اقتصاد و جامعه‌شناسی برای دانشجو برقرار کند و عملاً این درس بی‌نتیجه می‌ماند.
معاون پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد با اظهار تاسف از عدم توجه جدی به برخی از دروس پایه‌ای در رشته اقتصاد گفت: درس مهمی مانند کلیات اقتصاد را که پایه‌ای برای شروع اقتصاد است را بیشتر به مدرسان تازه کار سپرده‌ایم و بعد از مدتی کلاً این درس را حذف کردیم.
وی افزود: دروسی مانند سیر اندیشه‌های اقتصادی، نظام‌های اقتصادی و ... که شاکله فکری افراد را می‌سازد، جزو کم اهمیت‌ترین دروس قرار داده شده است. اتفاقاً این دروس برخلاف آن‌چه که در حال حاضر رخ می‌دهد، باید توسط افراد شاخص تدریس شود.
دکتر ارشدی با انتقاد از این‌که به دانشجوی خودمان اجازه فکر کردن ندادیم و بستر تفکر را برای او فراهم نکرده‌ایم تا نظریه‌های موجود را نقد کند، گفت: درس‌های مهمی همچون اقتصاد تحریم، اقتصاد مسکن، اقتصاد تعاونی، اقتصاد جمعیت و ... را یا نداریم و یا در دروس اختیاری هستند. حتی در صورت وجود این دروس، افرادی را برای تدریس این دروس تربیت نکرده‌ایم.
وی افزود: در مجموع تا زمانی که نظام آموزشی و بازیگرانی که قرار است در این نظام بازی کنند، شکل نگیرد، خروجی به‌دست آمده مطلوب نخواهد بود.
وبینار برگزارشده در نشانی الکترونیکی زیر قابل دسترس پژوهش‌گران است: