نشست علمی «ضرورت به‌کارگیری درمان‌های معنوی با تاکید بر درمان معنوی خداسو» و مراسم اختتامیه دوره تربیت روان درمانگر معنوی با حضور دکتر مسعود جان‌بزرگی، عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر مسعود آذربایجانی، عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر عباس پسندیده، عضو هیات علمی دانشگاه قرآن و حدیث، 5 اسفند 1401 در سالن شورای پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت حضوری و مجازی برگزار گردید.
در ابتدای این نشست، دکتر حسین افخمی روحانی، رئیس پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، با اشاره به دشواری‌ها و چالش‌های مطالعات اسلامی در حوزه علوم انسانی گفت: یکی از حوزه‌هایی که نقش و اثر مطالعات و رویکردهای اسلامی در آن نمایان‌تر و ملموس‌تر است حوزه روان‌شناسی است.
وی افزود: با توجه به این تاثیرگذاری، در پژوهشکده مطالعات اسلامی کارگروه روان‌شناسی اسلامی ایجاد شد و با هماهنگی‌ها و زحماتی که کشیده شد، دوره آموزشی تربیت روان درمانگر معنوی نیز برنامه‌ریزی و اجرا شد.
در ادامه دکتر سلیل ضیائی، عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، گزارشی از برگزاری دوره تربیت روان درمانگر معنوی با رویکرد درمان چندبعدی معنوی خداسو ارائه داد.
وی گفت: سرفصل‌های این دوره شامل مفهوم شناسی درمان معنوی، نظریه درمان چندبعدی معنوی، روش‌شناسی و اعتبار پروتکل درمان چندبعدی معنوی، ارزیابی و آسیب‌شناسی روانی – معنوی و مراحل درمانی بود که در قالب 60 ساعت به صورت نظری و عملی برگزار شد.
وی افزود: در این دوره 103 نفر از مشاوران، روان‌شناسان و بالین‌گران و دانش‌آموختگان علوم تربیتی و روان‌شناسی شرکت داشتند.
سپس حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر مسعود آذربایجانی، عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، به موضوع درمان‌های معنوی پرداخت و گفت: به قول استاد شهید مطهری، معنویت نوعی احساس و گرایش ذاتی انسان به امور غیرعادی مانند علم و دانایی، خیر اخلاقی، جمال و زیبایی، تقدس و پرستش می‌باشد که وجه تمایز انسان و موجودات دیگر است.
وی افزود: از این رو، معنویت، فراروی ارادی و وجودی از مادیت، انانیت و موقعیت در ابعاد بینشی، گرایشی و کنشی است که سمت و سوی حرکت خداوند، به عنوان مبدا، مرکز و مقصد جهان هستی است و زمینه تجربه زیسته باطنی و عمیق‌تر را فراهم می‌کند.
وی با اشاره به این که سلامت معنوی یکی از ابعاد چهارگانه سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی است، گفت: سلامت معنوی، معنویتی است که سالم، بهنجار و بر اساس ارزش‌ها و مبانی موردنظر، قابل قبول باشد.
دکتر آذربایجانی افزود: تعالیم دینی و معنوی ادیان و آموزه‌های اخلاقی آن‌ها به مثابه گنجینه‌ها و منابع سلامت معنوی است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سلامت روانی (تعادل) و ارتقای معنوی (تعالی) را از اهداف درمان‌های معنوی عنوان کرد و گفت: درمان اختلالات روانی، سازگاری روانی، بهبود روابط میان‌فردی، توجه به فرانیازها، اهتمام به ارتباط قدسی و فعال‌شدن سازوکارهای معنوی، در ذیل این دو هدف قرار می‌گیرند.
وی ضمن بیان اصول اساسی درمان معنوی خداسو گفت: فعال‌سازی عقل طبیعی (نظام تشخیص‌گر ماهر درونی) و عقل خداسو (استفاده خردمندانه از آموزه‌های وحیانی)، درمان در حوزه ادراکی خود با نفی خودپنداره و توجه به خویشتن خویش (بعثت درونی) و درمان در حوزه هستی (دنیا و دیگران) ادارک‌شده با بینش‌یابی و مدیریت عمل، از جمله این اصول است.
در ادامه دکتر مسعود جان‌بزرگی، عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، با اشاره به روش روان درمانگری خداسو، بر نقش خداوند و معنویت به عنوان اصلی‌ترین عامل در اتصال فرد با خود در درمان‌های بالینی تاکید نمود.
وی افزود: این یک حقیقیت است که نه فقط انسان، بلکه هیچ پدیده دیگیری بدون خدا قابل شناخت نیست و هر شناختی یک بخشی از واقعیت است.
در پایان این جلسه، پرسش و پاسخ با مشارکت حاضران در جلسه و شرکت‌کنندگان به صورت مجازی نیز برگزار شد.
وبینار این نشست در نشانی الکترونیکی زیر قابل دسترس پژوهش‌گران است: