به گزارش خبرگزاری حوزه از مشهد، دکتر مهدی نعمتی در سومین نشست از سلسله نشست‌های «اقتصادنا و انتخابات» ویژه انتخابات با عنوان «حکمرانی نفت و انرژی در دولت آینده» که به همت هیئت اندیشه‌ورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی حوزه علمیه خراسان و با همکاری پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، با بیان اینکه مشکلات کشور ما در زمینه نفت، ریشه ۵۰ ساله دارد و به قبل از انقلاب و ورود درآمدهای نفتی به بودجه کشور برمی‌گردد، گفت: توجه به این نقطه عطف در صنعت نفت ما، نقش مهمی در شناخت صحیح مسئله و مواجهه غیرسیاسی با آن دارد. اگر علمی با قضیه برخورد شود، امیدواریم در یک بازه زمانی ۱۰ ساله به خوبی بر این مشکلات غلبه کنیم.
وی پیرامون مشکلات ورود نفت به بودجه کشور توضیح داد: این مسئله دست کم از دو حیث نوسانات قیمت و همچنین تولید و فروش نفت مشکل آفرین است و می‌تواند برنامه‌ریزی‌های اقتصادی کشور را بر هم زند و افزون بر این‌ها، ما طی این دهه‌ها نتوانسته‌ایم از نفت در راستای توسعه پایدار کشور استفاده کنیم.
این کارشناس حوزه اقتصاد انرژی و دکترای اقتصاد قراردادهای نفت وگاز افزود: مسئله ما فقط تحریم و عدم امکان فروش نفت نیست، چراکه در مقاطعی هم که به درآمدهای سرشار نفتی دسترسی داشته‌ایم، نتوانسته‌ایم به خوبی از آن استفاده کنیم.
نعمتی با اشاره به سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی در حوزه نفت و انرژی، ابراز کرد: این سیاست‌ها به خوبی بر دو محور بنیادین در حوزه نفت یعنی مقابله با خام‌فروشی و وارد کردن مردم در بخش نفت دست گذاشته است.
وی با تأکید بر اینکه در زمان مصدق، نفت ملی شد، اما مردمی نشد، گفت: به کار بردن تعبیر نهضت در خصوص مقابله با خام فروشی، تعبیری حکیمانه است که کمک شایانی به ایجاد اجماع نخبگانی در این خصوص می‌کند.
نعمتی ضمن تبیین دو حوزه بالادست یعنی اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری و پایین‌دست به معنای پالایش و پتروشیمی در صنعت نفت، عنوان کرد: متأسفانه تاکنون دیدگاه اولویت دادن به تولید و استخراج حاکم و تصور مدیران این بوده که ما ذخایر زیاد داریم و هرچه بیشتر استخراج کرده و صرف توسعه ملی کنیم، بهتر است.
وی اضافه کرد: اگرچه قائلان به این نظریه، خیرخواه کشورند اما این دیدگاه به شدت غیرمقاومتی بوده و به راحتی در شرایط تحریم، کشور را قفل می‌کند. به فرض هم که تحریم نباشیم، تجربه نشان داده که این رویکرد منجر به توسعه اقتصادی پایدار ما نشده است.
مدیر عامل شرکت توسعه نفت و گاز رضوی نگاه دولتی و مگاپروژه‌ای را ریشه مشکلات کشور در این عرصه دانست و گفت: طبیعی است که چنین دیدگاهی به معنای حذف بخش خصوصی از این میدان است و در آن، مردم هیچ نقش مؤثری ندارند، بنابراین اگر روزی تحریم شدیم، یا باید دولت چنین توانی برای سرمایه‌گذاری داشته باشد و یا باید در چاه‌های نفتمان را ببندیم.
نعمتی با اذعان به این که حرکت به سمت مردمی کردن بخش نفت، دشواری‌هایی دارد، لازمه این امر را اعتقاد راسخ مسئولان به این رویکرد و نیز جایگزینی تفکر بخش خصوصی به جای تفکر مگاپروژه‌ای معرفی و ابراز کرد: این تفکر که هرچه مقیاس تولید بالاتر باشد، صرفه اقتصادی بیشتر است، صحیح نیست؛ بلکه ما باید به دنبال بهینه کردن مقیاس تولید یا یافتن مقیاس بهینه تولید با فرض دستیابی به یک نرخ بازدهی داخلی معین باشیم.